Zo herken je microplastic in jouw cosmetica

Helaas zitten er veel microplastic in cosmetica. Ja ook in jouw cosmetica. Je zal er versteld van staan hoeveel microplastics erin zitten. Maar hoe zit dat en hoe herken je de microplastic in jouw cosmetica producten? We gaan je er hieronder alles over vertellen.

Wat zijn microplastics?

Plastic in het milieu valt vroeg of laat uit elkaar in steeds kleinere stukjes. Microplastics zijn alle stukjes plastic die kleiner zijn dan een halve centimeter, maar vaak zó klein dat ze niet meer zichtbaar zijn voor het blote oog. Nanoplastics zijn nog kleiner, die zijn zelfs onder de modernste microscopen nauwelijks te zien. Dit worden beide ook wel secundaire microplastics genoemd. Dan zijn er nog de microplastics als gevolg van slijtage, zoals vezels van synthetische kleding of slijpsel van autobanden, de primaire microplastics. Daaronder vallen ook de microplastics die door fabrikanten bewust aan verzorgingsproducten of verf worden toegevoegd omdat ze een bepaalde functie vervullen. Die microplastics komen via het afvoerputje of anderszins gemakkelijk in het milieu terecht.

Microplastics in verzorgingsproducten

Microplastics die in verzorgingsproducten zitten, spoelen bij gebruik met het afvalwater weg en belanden ten slotte in de oceaan. Dat kunnen er tot 100.000 zijn per scrubbeurt. Grote cosmeticabedrijven hebben de afgelopen jaren wel de deeltjes van polyethyleen vervangen door alternatieven, die bedoeld zijn om mee te scrubben, maar vertellen er niet bij dat er nog tientallen andere microplastics in hun producten kunnen zitten. Polyethyleen zit in uiteenlopende cosmetica zoals eyeliners, mascara, lipsticks, poeders en huidverzorgingsproducten. De enige manier om klanten de garantie te geven dat verzorgingsproducten werkelijk vrij zijn van alle microplastics, is wanneer een merk dat zelf verklaart. De Look for the Zero, onderdeel van de internationale campagne Beat the Microbead, biedt deze mogelijkheid.

Lees het product etiket

Als je wilt weten of er in jouw cosmetica geen plastics zitten, dan is de eerste stap vaak om het etiket te lezen van je product. Op de etiketten van cosmetica is het helaas alleen niet altijd even makkelijk terug te vinden, maar het kan er toch in zitten: plastic. Geen grote stukken, maar kleine deeltjes van 0,5 millimeter of kleiner, ook wel microplastics genoemd.

Deze microplastics zijn terug te vinden in het basismengsel van sommige verzorgingsproducten. "Bijvoorbeeld in shampoo, foundation, (zonnebrand)crème en lipstick", vertelt Benjamin Hooi van de Nederlandse Cosmetica Vereniging (NCV).

Producten zijn beter smeerbaar door plastic.

Er worden microplastics toegevoegd aan producten om het beter smeerbaar of werkzaam te maken:

Microplastics kunnen ervoor zorgen dat het product beter werkt.
Zonnebrandcrème wordt er beter smeerbaar door.
Shampoo en conditioner worden beter uitwasbaar
Deodorant wordt effectiever.
Lippenstift wordt smeerbaarder

Daarnaast heb je nog microplastics die bewust zijn toegevoegd voor de scrubwerking. Deze deeltjes, ook wel microbeads genoemd, zitten vooral in scrubs en tandpasta. Maar deze zul je niet meer snel aantreffen in afwasbare producten als shampoo en douchegel.

Gelukkig heeft de Europese cosmetica-industrie besloten microbeads vrijwillig uit deze producten verwijderen. Dit gebeurt in fases. In 2020 moeten ze daaruit verdwenen zijn. Momenteel is 98 procent van de producten al vrij van deze plastics, die worden vervangen door natuurlijke ingrediënten zoals vruchtenpitten, zand en gemalen bamboe.

Microplastics komen in het water

Tijdens het douchen, haren wassen en afwassen komen microplastics in het water terecht. Volgens onderzoek is dat 0,3 procent (35.000 ton) van het totale aantal plastic dat in zeeën en oceanen terechtkomt (12,2 miljoen ton). Gelukkig worden als alternatief voor microbeads steeds vakern vruchtenpitten, zand, gemalen bamboe en chilizaden gebruikt.

Minder microplastics in cosmetica

Microplastics kunnen net als bij microbeads worden vervangen door natuurlijke materialen. Maar dat is zo makkelijk nog niet. Er is nog geen goede vervanger gevonden. Sommige producten zouden dan helemaal opnieuw ontwikkeld moeten worden.

Zo kies je voor producten zonder plastic?

Wie geen plastic in zijn of haar cosmetica wil, zal goed moeten zoeken. Op de ingrediëntenlijst zijn plastics terug te vinden onder polymeren, maar niet alle polymeren zijn plastics.

De Plastic Soup Foundation heeft lijsten samengesteld waar alle 550 polymeren die plastic bevatten op staan. Daarnaast kun je ook letten op keurmerken zoals Ecocert Organic & Natural, NaTrue, Cosmebio Bio & Eco, BDIH en het Europees Ecolabel. Daarnaast zijn er zestig merken als plasticvrij gecertificeerd met het label Zero Plastic Inside.