Hormonen worden gemaakt in een verschillende klieren:

• Hypothalamus en hypofyse.
• Pijnappelklier of epifyse.
• Schildklier en bijschildklieren.
• Bijnieren.
• Alvleesklier of pancreas.
• Thymusklier of zwezerik.
• Eierstokken of zaadballen.

Vanuit deze klieren gaan de hormonen de bloedbaan in. Via de bloedbaan komen ze terecht bij de organen of cellen die ze kunnen beïnvloeden.

Welke soorten hormonen zijn er en wat doen ze?

Globaal gezien zijn er twee soorten hormonen:

• Eiwithormonen, zoals adrenaline en thyroxine.
• Steroïdhormonen, zoals cortisol en testosteron.

Hormonen kunnen verder onderverdeeld worden in functiegroepen. Een aantal voorbeelden hiervan zijn:

• Geslachtshormonen zoals oestrogeen, progesteron en testosteron. De geslachtshormonen zijn geslachtsspecifiek. Vrouwen hebben bijvoorbeeld meer oestrogenen dan mannen en mannen hebben weer meer testosteron.
• Groeihormonen.
• Schildklier en bijschildklierhormonen zoals thyroïden.
• Bloedsuikerspiegelhormonen zoals insuline.
• Spijsverteringshormonen zoals gastrine en cholecystokinine.

Waarom zijn hormonen zo belangrijk voor het lichaam?

Hormonen zijn lichaamseigen stoffen. Dat betekent dat ons lichaam hormonen zelf kan aanmaken. Hormonen maken deel uit van diverse processen en regelen allerlei functies in het lichaam. Het zijn ‘signaalstofjes’. Zo kunnen ze bijvoorbeeld organen en weefsels aanzetten of juist afremmen. Hormonen worden in je bloed vervoerd worden uiteindelijk in je lever afgebroken.

Hormonen zorgen voor vieze zweetgeuren

Heb jij dat ook dat een paar dagen vóór je ongesteld wordt, je zoveel meer zweet? Of liever gezegd: zoveel sneller naar zweet ruikt? Dat zijn je hormonen!

Niet alleen tijdens de menstruatie, ook tijdens de puberteit, overgang, zwangerschap en bij stress kun je hier last van hebben.

Je hebt misschien ook wel gemerkt dat je hormonen best wel wat invloed op je hebben op je lichaam in een vandeze periodes:

• Grotere borsten
• Pijnlijkere borsten
• Prikkelbaarder. (Yes we know, sorry). 
• Sneller stinkend naar zweet

Hoe dat komt? En what to do? Ik leg je uit hoe het zit:

Je happy-hormoon

Oestrogeen is eigenlijk je happy-hormoon. Als je oestrogeen-niveau hoog is, dan voel je je goed en in control. Stress is even geen issue en je voelt je blij en energiek. Rond je eisprong is je oestrogeenniveau op haar hoogtepunt. 

Maar wordt je eitje niet bevrucht, dan daalt je oestrogeenniveau snel en bereikt het een dieptepunt vlak voordat je ongesteld wordt. En juist die snelle daling van je oestrogeen veroorzaakt extra zweet én die vervelende zweetgeur.

Dit gebeurt ook tijdens de overgang. Je kan dan last krijgen van overgangszweet. Tijdens de puberteit zijn je hormonen helemaal een beetje in de war en kun je last krijgen van puberzweet.

Je hypothalamus is in de war

Hoe komt het dat die daling van je oestrogeenniveau je zo laat zweten? Oestrogeen zorgt niet alleen voor je maandelijkse eisprong, het heeft nog veel complexere functies in je lichaam. Het is onder andere direct gelinkt aan je hypothalamus en helpt daarmee je lichaamstemperatuur onder controle te houden. En dat doet je lichaam onder andere door het produceren van zweet! 

De geur van zweet verandert

En ook de geur van je zweet verandert door je periode heen. Tijdens je eisprong ruikt je zweet zelfs extra aantrekkelijk voor het andere geslacht ;-) (bron).

Maar na je eisprong verandert dat helaas, vooral in de week voordat je ongesteld moet worden. Op het moment dat je oestrogeenniveau daalt, ervaar je niet alleen gevoelens van stress, ook je hypothalamus raakt in de war en denkt dat je lichaam oververhit raakt. Je lichaam gaat dan extra zweet produceren om af te koelen. Een plotselinge daling van oestrogeen in je lichaam zorgt dus op 2 manieren voor een vervelende zweetgeur. 

Je eccriene en apocriene zweetklieren 

Dat hormoon-gestuurde zweet is anders dan je normale zweet. Je normale zweet wordt geproduceerd door je eccriene zweetklieren (even een kort biologie-lesje). Dat zweet is vooral waterig en relatief geurloos. Je ruikt pas naar zweet als je zweet in contact komt met de bacteriën op je huid. Vers zweet ruikt eigenlijk niet.

Maar naast je eccriene zweetklieren, heb je ook apocriene zweetklieren. Deze zweetklieren reageren niet op temperatuur, maar op stress en emoties. Het zweet dat deze klieren produceren heeft een heel andere, sterkere geur. De samenstelling van dit zweet is anders dan het zweet dat geproduceerd wordt door je eccriene zweetklieren. Het is dikker en bevat meer vetzuren. En daar zijn de bacteriën op je huid dol op, en die vieze zweetlucht is het resultaat.

Hoe voorkom je dat je jezelf ruikt?

• Leef stressvrij! Heb je geen stress en geen heftige emoties, dan krijgen je apocriene zweetklieren ook geen signaal om zweet te gaan produceren. Right! Hoe dan? Na al mijn yoga- en meditatielessen is het mij helaas nog nooit gelukt mijn emoties onder controle te houden.
• Een veel leukere tip is dat je in deze week vooral veel chocola moet eten. Die hele pure met echte cacao dan wel. Want dat bevat veel magnesium en dat helpt body-odor te voorkomen. Net als veel groenten, seafood en noten. Die bevatten zowel zink als magnesium. 
• Draag geen synthetische kleding deze week. Synthetische kleding voorkomt dat je zweet kan verdampen, waardoor de bacteriën op je huid en in je kleding los kunnen. Draag liever iets van katoen of andere stoffen die kunnen ademen. En was je kleding een keertje extra. 
• Was je oksels extra goed. Water volstaat helaas niet om dit vettige zweet weg te wassen. Gebruik een zeep of bodywash die zacht is voor je huid, maar wel je vetlaagje weg kan wassen. Een washandje helpt door je huid een lichte scrub te geven. 
• Gebruik een deodorant met Zink en zonder aluminium zoals Loveli deodorant

Zo beïnvloeden hormonen huidveroudering

Hormonen beïnvloeden je huid en gezondheid meer als je ouder wordt, dan je misschien beseft. De hormoonhuishouding is een van de belangrijkste factoren waardoor veroudering start. Oestrogeen, schildklierhormonen, welke invloed hebben ze dan precies op de huid?

Hormonen beïnvloeden huidveroudering. Het hormoonstelsel (endocrien systeem) is dus een van de belangrijkste factoren waarmee veroudering start, omdat het de hormoonhuishouding reguleert die helaas drastisch daalt bij het ouder worden. Dit heeft ook invloed op de huid. Als je hormonen uit balans zijn, kun je dit aan je huid zien. Er kan droogheid optreden, acne, fijne lijntjes, rimpels of rosacea. Net als de rest van je lichaam veranderen hormonen ook naarmate je ouder wordt. Door veranderingen in de productie van progesteron, testosteron en progesteron kunnen zich bepaalde problemen ontwikkelen.

Goede voeding heeft invloed op hormonen

Maar maak je geen zorgen! Je kunt zelf het een en ander doen om deze veranderingen op een natuurlijke manier te weerstreven. Eet voeding waar je huid echt iets aan heeft. Zodat je je huid voorziet van voldoende antioxidanten. Zorg voor een goede nachtrust, probeer stress onder controle te houden en sport regelmatig. Goede voeding helpt de hormoonproductie én de stofwisseling. Een gezond dieet ondersteunt ook de ontgifting van de lever, wat bevorderlijk is voor de hormoonhuishouding. Crucifere groenten (kolen, broccoli, spruitjes), uien en knoflook zijn hier heel geschikt voor.

Welke hormonen hebben meeste impact?

De hormonen die de meeste invloed op je huid hebben zijn oestrogeen, testosteron, de schildklierhormonen en cortisol.

Oestrogeen en je huid

Helaas daalt de oestrogeenspiegel bij het ouder worden, waardoor je huid er duidelijk anders uit gaat zien. De huid wordt droger, minder elastisch en kwetsbaarder. Voor vrouwen boven de 40 jaar is de dalende oestrogeenspiegel de hoofdoorzaak van verslapping van de huid. De huid begint er dunner uit te zien, en fijne lijntjes worden dieper. Huid rond de ogen en lippen gaat wat zakken en door een verminderde bloedtoevoer verliest het aan stevigheid. De huid gaat er ook minder stralend uitzien. Als je 40+ bent en je ervaart opvliegers, slapeloosheid, nachtelijk transpireren of vaginale droogheid, kun je wellicht wat extra oestrogeen gebruiken in de vorm van fyto-oestrogenen. Je vindt ze in lijnzaad, soja producten, sommige kruiden zoals black cohosh, hop of maca.

Testosteron: beschermt de huid

Een ander belangrijk hormoon voor de huid is testosteron, een androgeen. Dit geslachtshormoon stimuleert de talgproductie. Dit kan erg vervelend zijn als als overproductie tot acne leidt. Aangenomen wordt dat zuivel overproductie verergert. Toch wordt de huid door deze talgproductie beschermd met natuurlijke oliën. Leeftijd gerelateerde hormonale veranderingen zoals tijdens de pubertijd of overgang brengen verschuivingen in testosteron en de stofwisseling. Door de menopauze raakt oestrogeen-androgeen ratio uit balans. Dunner haar, en latere tekenen van huidveroudering zijn het gevolg.

Schildklierhormonen: beïnvloeden ook het haar

De schildklier is ook bepalend voor hoe je huid eruit ziet. Waar een overactieve schildklier de huid warm en zweterig maakt, zorgt een onderactieve schildklier juist voor een droge, ruwe huid met een verminderd vermogen om te transpireren. Veranderingen in de schildklierhormonen maken de haardos eveneens dunner.

Cortisol: huidproblemen

Dit “stresshormoon” kan net als testosteron voor een toegenomen talgproductie zorgen. Overtollige cortisol werkt ontsteking in de hand en dit maakt elke huidaandoening erger. Van chronische stress is bekend dat het condities als acne, eczeem, rosacea en vitiligo erger maakt. Er zijn veel manieren om stress beter te hanteren: meditatie, yoga en sport zijn bewezen manieren.

Hoe werken hormonen tijdens de Menopauze

De overgang wordt meestal als iets negatiefs gezien, waarschijnlijk door de associatie met ouder worden. Toch is het een natuurlijke overgangsperiode die niet negatief hoeft te zijn. Probeer gezond te eten en beweging toe te passen, zonder de focus te veel op de overgang te hebben.

Omdat oestrogenen een ontsteking onderdrukkend effect hebben, kunnen ontsteking gerelateerde aandoeningen zoals rosacea (meer) de kop opsteken. Verlies van oestrogeen vermindert ook het aantal bloedvaten in de huid. Daarom zien we er wat bleker en minder stralend uit tijdens en na deze levensfase. Minder bloedvaten betekent een verminderde toevoer van nutriënten naar de huid.

Drastische daling van oestrogeen

De daling van oestrogeen is meer drastisch en vindt sneller plaats dan die van de andere hormonen. Er kunnen ook androgene kenmerken optreden: zo zie je misschien meer gezichtshaartjes als je in de spiegel krijgt.

Hormoonvervangingstherapie het antwoord?  Volgens onderzoeken helpt dit niet voor een zonbeschadigde huid. Ook kunnen pigmentatieproblemen eventueel een bijwerking zijn.

Wat kun je zelf doen?

Huidverzorging tijdens de menopauze

In ieder geval eet je voeding van goede kwaliteit, minder of vermijd je alcohol, stress en tabak, ga je regelmatig sporten en zorg je voor voldoende nachtrust. Vergeet de gezonde vetzuren niet die de huid van binnenuit voeden: omega-3’s. Je vindt ze in onder andere zalm en noten.

Vitamines tijdens de menopauze

Tal van onderzoeken laten zien dat een goed huid regime loont. Een product met retinol stimuleert de collageenproductie. Erg welkom, want deze is door hormoonveranderingen drastisch aangetast. Gebruik dus bij voorkeur ingrediënten die collageen aanmaak stimuleren. Vitamine C is ook een stof die dit doet, en een extra pluspunt is dat het de huid een egaler aanzien geeft.

Peptides tijdens de menopauze

Peptides zijn net als vitamine C en retinol, ook van die onmisbare stoffen voor de oudere huid. Ze verstevigen de huid effectief.  Extract van Gingko biloba, witte en groene thee beschermen de huid voor oxidatieve schade.

Exfoliëren en zonbescherming tijdens de menopauze

Exfoliëren is een sleutel stap om vernieuwing van de huid te stimuleren. Vergeet niet om dagelijks zonbescherming te gebruiken. Vind je een crème vervelend, dan zijn er ook poeders met een SPF.

Kunnen cosmetica hormoon verstorend werken?

Jazeker, cosmetica kan hormoon verstorend werken. Ik heb daar een mooie blog over geschreven. Je leest hier alles over hormoon verstorende cosmetica ingredienten. 

Heb jij last van hormonen of heb je een andere vraag of tip over dit onderwerp? Laat dan een reactie achter in de comments. Ik help je graag.

Stralende groetjes Sandra van Viva Donna