Feiten en fabels over zweetgeur
Hoe zit het ook alweer met zweetgeur? Waarom ruikt de een veel meer dan de ander? Wat hebben hygiëne en bacteriën daarmee te maken? En wat kan deo doen? Hierover bestaan stiekem veel misverstanden. Ik vertel je wat waar is en wat niet.
Deze deodorant werkt echt tegen zweetgeur ->
Misschien wist je het al: je zweet zelf ruikt niet. Het zijn bacteriën in je oksels die de geur veroorzaken. Maar wist je ook dat er maar liefst 100 soorten zijn die dat doen? Je hebt ze niet allemaal hoor: iedereen heeft een unieke verzameling. Dat noem je je persoonlijke microbioom. Dat betekent niet dat jouw persoonlijke ‘dierentuin’ of lichaamsgeur onveranderlijk is.
Feit of fabel? Huidbacteriën wonen ook in je huid
Feit: Lange tijd dachten we dat je microbioom alleen op de huid zat. Maar onderzoek heeft aangetoond dat veel soorten bacteriën ook in de huid wonen. In de haarfollikels bijvoorbeeld, in poriën en zweetklieren. En de diepere huidlagen. Dit verklaart waarom okselgeur juist pal na het wassen aanwezig kan zijn. En hopelijk kan ik hiermee het misverstand over vieze lichaamsgeur en slechte hygiëne ook ontkrachten …
Feit of fabel? Nare lichaamsgeur komt door slechte hygiëne
Fabel: Iedereen kent wel een verhaal van die ene persoon op kantoor of de sportclub met een nogal penetrante lichaamsgeur. Supervervelend - voor jou én die ander. Grote kans ook dat iedereen zich afvraagt of diegene niet vaker moet douchen.
Ergens begrijpelijk, maar helaas onterecht! Hygiëne heeft er hoogstwaarschijnlijk weinig mee te maken. Bacteriën in de huid zijn hiervoor verantwoordelijk. Behalve dat ze onbereikbaar zijn voor water en zeep, zijn dit juist de bacteriesoorten die nare luchtjes geven.
Natuurlijk is je persoonlijke hygiene heel belangrijk, maar het zegt dus niets over wel of geen zweetgeur.
Feit of fabel? Geur hangt af van sekse, leeftijd en microbioom
Feit: Het mengsel van jouw bacteriën vormt jouw ‘lichaamsparfum’. Of dat een prettig of pittig luchtje is, hangt deels af van de bacteriesoorten. Vier groepen zijn berucht om hun nare ‘parfum’: Coryne-bacterién, Anearococcus, Peptonifilus en Staphylococcus hominis.
Niet iedereen die deze soorten onderdak biedt krijgt trouwens last van een penetrante oksellucht. Ook aanleg (oftewel: je DNA) maakt verschil. Uit onderzoek blijkt namelijk dat deze bacteriën vooral een sterke geur veroorzaken bij mensen met een bepaalde DNA-volgorde in het gen ABCC11.
Los van de bacterieamenstelling maakt het ook uit of je man of vrouw bent. Volgens een onderzoek met vrijwilligers die uitgebreid mochten snuffelen, ruiken vrouwen naar uien en mannen naar kaas. Dat je het maar weet …
Je leeftijd heeft ook invloed op je luchtje: er gaan meer soorten bacteriën onder je oksels leven naarmate je ouder wordt. Wat leidt tot het typische ‘oude-mensen-luchtje’. (Dus ja: dat bestaat echt!)
Feit of Fabel? Hormonen kunnen voor vieze zweetgeur zorgen.
Feit: Nou en of hormonen je zweetgeur kunnen beïnvloeden. Denk maar aan een stinkende puber. Tijdens periodes van veranderende hormonen kan je zweet ander gaan ruiken. Hoer dat zit lees je hier.
Tijdens de volgende periodes kunnen je hormonen voor stinkzweet zorgen:
- puberteit
- menstruatie
- zwangerschap
- overgang
- bij prostaatklachten
- stress
Feit of fabel? Je ruikt links hetzelfde als rechts
Fabel: Leuk weetje: het microbioom in je oksels verschilt. Je lijf is weliswaar symmetrisch (ongeveer) maar je zweet niet aan beide kanten precies evenveel. Bovendien ben je links- of rechtshandig. Het verschil in beweging van beide armen zorgt ook voor verschillen in het ‘microklimaat’ onder je oksels. Dit heeft invloed op de soorten en hoeveelheid bacteriën en daarmee op de geur.
Feit of fabel? Lichaamsgeur kun je transplanteren
Feit: Het klint misschien gen, maar je kunt microbioom (en dus de lichaamsgeur) transplanteren. Een onderzoeker verving het microbioom van 18 mensen die last hadden van een nare lichaamsgeur, door het microbioom van naaste familieleden. En dat werkte. De reden om familie als donor te vragen is dat aanleg bepaalt welke bacteriën goed kunnen groeien. De kans dat het donor-microbioom zou aanslaan, was zo het grootst.
Het is trouwens niet waarschijnlijk dat dit experiment nu massaal uitgevoerd gaat worden in gewone klinieken. Er kleven namelijk ook nadelen aan. Zo transplanteer je ook virussen en slechte bacteriën mee die je niet wilt. Daarom werken onderzoekers aan andere manieren om je microbioom te vervangen of verbeteren. Daarover vertel ik je snel meer.
Feit of fabel? Alle deo’s doen ongeveer hetzelfde
Fabel: Wat ook invloed heeft op de hoeveelheid bacteriën: je deodorant. Maar eigenlijk moet ik zeggen: deodorants én antitranspirants. Want wat we ‘deo’ noemen, omvat eigenlijk twee soorten producten. Gewone ‘deo’ bestrijdt bacteriën en maskeert geur met een parfum. Antitranspirants voorkomen dat je zweet, doordat ze een deel van de zweetklieren verstoppen met aluminiumzout. Maar ja, welk product kies je dan?
Mijn advies is Loveli deodorant. Deze bevat geen aluminium en schadelijke ingrediënten. Iedereen ongeacht leeftijd of geslacht, kan deze deodorant gebruiken!
Wat nog even handig is te weten: meer is niet beter. Maskerende deo’s zorgen voor minder bacteriën op je huid. Dat klinkt goed, maar dat creëert ook leefruimte voor nieuwkomers. En dat kunnen ook bacteriesoorten zijn die nare geurtjes veroorzaken. En aluminiumzouten in antitranspirants houden wel zweet tegen in gewone zweetklieren, maar stoppen niet de dieperliggende zweetklieren die via de haarzakjes vocht uitscheiden. Dat geeft bacteriën die daar wonen – en vaker een nare geur opwekken – meer kans. Dus ook voor deo’s en antitranspirants geldt: less is more.
Laat ook de deodorant met veel parfum achterwege. De parfum lijkt het te maskeren, maar bij mij werkt het altijd averechts en ga ik er nog meer van stinken!
Feit of fabel?Zweet bestaat alleen uit water
Fabel: Zweet bestaat voor het grootste gedeelte uit water, maar bevat daarnaast ook andere stoffen zoals zout, kristalstoffen en afvalstoffen zoals sigarettenrook en zware metalen.
Feit of fabel? Over het gehele lichaam bevinden zich dezelfde soort zweetklieren
Fabel: Er bestaat twee soorten zweetklieren, namelijk eccriene zweetklieren en apocriene zweetklieren. Eccriene zweetklieren zitten op het gehele lichaam, apocriene zweetklieren bevinden zich alleen bij de oksels, rondom de tepels en de anus.
Feit of fabel? Overal op het lichaam kan de bekende zweetgeur voorkomen
Fabel: Alleen apocriene zweetklieren zijn betrokken bij de welbekende zweetgeur. Wanneer het zweet dat door de apocriene zweetklieren wordt geproduceerd aan het huidoppervlak komt, wordt dit in combinatie met bacteriën omgezet en ontstaat de zweetgeur.
Feit of fabel? Pas tijdens de pubertijd worden deze apocriene zweetklieren ontwikkeld
Feit: Onder invloed van geslachtshormonen worden apocriene zweetklieren in de pubertijd ontwikkeld.
Feit of fabel? Zweetgeur kan veranderen over invloed van hormonen?
Feit: Ja zeker. Zweetgeur kan heel erg veranderen onder invloed van hormonen.
Bijvoorbeeld in de volgende periodes:
- Puberteit
- Menstruatie
- Zwangerschap
- Overgang
- Tijdens prostaatkanker
- Tijdens Stress
Hier heb ik een blog over geschreven: Verandering van zweetgeur door hormonen
Feit of fabel? De belangrijkste rol van zweten is om de temperatuur van het lichaam te regelen
Feit: Wanneer het warmer weer wordt of wanneer er sprake is van bijvoorbeeld koorts, dan moet het lichaam afkoelen. Het lichaam gaat zweet produceren via de zweetklieren waarna het zweet op het huidoppervlak komt te zitten en dit de huid verkoeld.
Feit of fabel? Een belangrijke functie van apocriene zweetklieren is het regelen van de temperatuur in het lichaam.
Fabel: Apocriene zweetklieren produceren de gehele dag kleine hoeveelheden zweet en dit wordt niet beïnvloed door temperatuurschommelingen. De eccriene zweetklieren spelen wel een belangrijke rol bij de temperatuurregelingen van het lichaam. Daarnaast spelen de eccriene zweetklieren bijvoorbeeld een rol wanneer er sprake is van nervositeit of bij het vochtig maken van de handpalmen voor meer grip.
Feit of fabel? Als je veel zweet heb je extra zout nodig.
Feit en fabel: Als je zou proeven van je zweet dan zou je proeven dat het zout smaakt. Mensen met een lage bloeddruk doen er daarom goed aan om wat extra mineralen te nemen. Bijvoorbeeld door het drinken van bronwater, tomatensap, bouillon of een snufje zout over het eten. Niet iedereen heeft echter een tekort aan mineralen na een dagje zweten.
Feit of fabel? Zweet stinkt
Fabel: Zweet zelf is geurloos. Het zijn bacteriën in je oksels die geur creëren doordat ze zweetstoffen afbreken: wat je ruikt zijn de afbraakstoffen. Er zijn maar liefst 100 soorten okselbacteriën… Het goede nieuws: je hebt ze niet allemaal. Iedereen heeft een unieke verzameling: dat is je microbioom. Aangezien elke bacterie een andere mix van afbraakstoffen maakt, creëert jouw microbioom je unieke ‘lichaamsparfum’.
Feit of fabel? Bepaalde voedingmiddelen geven een heftige lichaamsgeur
Feit: Dat is grotendeels waar! Wat je eet, beïnvloedt je huid en daarmee de bacteriesoorten die er goed kunnen wonen. Veel vlees en fastfood op je menu, is ideaal voor corynebacteriën. En die veroorzaken doorgaans een heftige geur.
Wie veel groenten eet, heeft juist meer stafylokokken en minder corynebacteriën onder de armen en ruikt daardoor milder. Ik moet er wel bij zeggen: food is not everything. Je menu is maar één van vele zaken die jouw microbioom en dus je okselgeur bepalen. Je geslacht heeft bijvoorbeeld ook invloed. Zo schijnen mannen meer naar kaas te ruiken en vrouwen meer naar uien. Dat je het maar weet…
Feit of fabel? Oude mensen hebben een typisch luchtje
Feit: Je leeftijd heeft invloed op je lichaamsgeur. Naarmate je ouder wordt, gaan er meer soorten bacteriën leven onder je oksels. Die creëren een bepaalde mix van afbraakproducten. En dat zorgt voor het typische ‘oude-mensen-luchtje’ dat veel mensen opvalt in bijvoorbeeld een zorginstelling.
Deze deodorant helpt echt bij vervelende zweetgeuren ongeacht leeftijd of geslacht ->
Heb jij naar aanleiding van deze feitjes en fabels ook een leuke suggestie? Laat het dan weten in de comments!
Stralende Groetjes Sandra van Viva Donna